Edukacja w zakresie eradykacji i kontroli wielkości populacji inwazyjnych gatunków obcych przez myśliwych i wędkarzy (2020-2021)

Opis projektu:

Poradnik dla wędkarzy i myśliwych – „Wędkarstwo i łowiectwo a obce gatunki inwazyjne”

Problem obcych gatunków inwazyjnych jest obecnie jednym z największych zagrożeń dla rodzimych biotopów. Gatunki te generują znaczne straty ekonomiczne, a często również zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Pomimo próby wprowadzania rozwiązań systemowych, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, wciąż brak jest skutecznych metod wielkoskalowej eradykacji i kontroli wielu obcych gatunków inwazyjnych (Park 2004, Skorupski 2016). Problem ten dotyczy nie tylko gatunków reprezentujących różne grupy systematyczne, ale również ich części lub wytwory zdolne do przetrwania i rozmnażania. Nadrzędnym dokumentem prawnym prawodawstwa Unii Europejskiej, a tym samym polskiego systemu prawnego, w zakresie obcych gatunków inwazyjnych jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 1143/2014 z dnia 22 października 2014 r. w sprawie działań zapobiegawczych i zaradczych w odniesieniu do wprowadzania i rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków obcych. Rozporządzenie to definiuje gatunek obcy, jako każdego żywego osobnika gatunku, podgatunku lub niższego taksonu zwierząt, roślin, grzybów lub drobnoustrojów wprowadzonego poza jego naturalny zasięg, włączając wszelkie części, gamety, nasiona, jaja lub diaspory tych gatunków, jak również hybrydy, odmiany lub rasy zdolne do przeżycia i rozmnażania. Obcymi gatunkami inwazyjnymi są z kolei te gatunki obce, których introdukcja lub rozprzestrzenianie się zagraża bioróżnorodności i powiązanym usługom ekosystemowym lub oddziałuje na nie w niepożądany sposób (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 1143/2014). Spośród około 12 000 gatunków obcych stwierdzonych w Europie, jedynie 10-15% to obce gatunki inwazyjne (Sundseth 2014). Ten pozornie niewielki odsetek odpowiedzialny jest jednak za straty gospodarcze na poziomie około 12 miliardów euro (Kettunen i in. 2009). Szkody wyrządzane przez
obce gatunki inwazyjne w sensie przyrodniczym są dużo trudniejsze do oszacowania w sensie monetarnym.
Dla przykładu wiadomo jednak, że obce gatunki inwazyjne związane są z 54%-ami wymarć zwierząt, dla których przyczyny wymarcia zostały zidentyfikowane. W 20%-ach przypadków obce gatunki inwazyjne były jedyną przyczyną ekstynkcji (Clavero i García‑Berthou 2005). Bezpośrednimi przyczynami zagrożenia ze strony obcych gatunków inwazyjnych dla bioróżnorodności i powiązanych usług ekosystemowych jest ich wpływ na zmianę siedlisk, drapieżnictwo (żerowanie) na gatunkach autochtonicznych, konkurencję międzygatunkową, przenoszenie chorób, zastępowanie gatunków rodzimych w znacznej części ich zasięgu, a także hybrydyzację (Sundseth 2014). Przytoczone fakty obrazują skalę problemów związanych z inwazjami biologicznymi gatunków obcych.

Przewodnik dla wędkarzy i myśliwych – karty informacyjne nt. zarządzania i eradykacji obcych gatunków inwazyjnych:

Bibliografia:
Clavero M., García-Berthou E. 2005. Invasive species are a leading cause of animal extinctions. Trends in Ecology and Evolution 20(3): 110
Kettunen M., Genovesi P., Gollasch S., Pagad S., Starfinger U., Brink P., Shine C. 2009. Technical support to EU strategy on invasive species (IAS) – Assessment of the impacts of IAS in Europe and the EU. Final report for the European Commission, Institute for European Environmental Policy (IEEP). Brussels
Park K. 2004. Assessment and management of invasive alien predators. Ecology and Society 9(2): 12
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) NR 1143/2014 z dnia 22 października 2014 r. w sprawie działań zapobiegawczych i zaradczych w odniesieniu do wprowadzania i rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków obcych
Skorupski J. 2016. Nature conservation and invasion of the American mink (Neovison vison) in Poland – a critical analysis. Sylwan 160(1): 79-87
Sundseth K. 2014. Invasive Alien Species. A European response. European Commission. Brussels
Vitousek P.M., D’Antonio C.M., Loope L.L., Westbrooks R. 1996. Biological invasions as global environmental change. American Scientist 84: 468-478

Działania w ramach projektu:

Przeprowadzenie medialnej kampanii promującej zaangażowanie wędkarzy, rybaków i myśliwych w czynną ochronę przyrody w aspekcie IAS, w tym wydanie poradników dotyczących zwalczania gatunków obcych.
Działania edukacyjne i promocyjne związane z wydarzeniami z udziałem wędkarzy, rybaków i myśliwych (konferencje, targi, konkursy).
Udział w technicznej grupie roboczej ds. Inwazyjnych gatunków obcych Komisji Europejskiej.

Czas realizacji: 2020 – 2021

Partner projektu: Coalition Clean Baltic.

Źródła finansowania:

Aktualności związane z projektem:

Przejdź do listy projektów

Edukacja w zakresie eradykacji i kontroli wielkości populacji inwazyjnych gatunków obcych przez myśliwych i wędkarzy (2020-2021)

Finansowanie

Wspierają nas