Tym razem, w ramach zwiedzania muraw kserotermicznych w zasięgu terytorialnym Programu Współpracy Interreg V A Meklemburgia-Pomorze Przednie / Brandenburgia / Polska  – polecamy odwiedzić dwa obszary w Uckermark, w Brandenburgii. Są to “Stettiner Berge”  oraz “Müllerberge”, gdzie w ramach projektu pn. “Ochrona muraw kserotermicznych w polsko-niemieckim obszarze przygranicznym”,  Stowarzyszenie utrzymania krajobrazu Uckermark-Schorfheide e.V. (LPV) realizuje zabiegi ochronne polegające na koszeniu i usuwaniu krzewów.

“Stettiner Berge” w gminie Mescherin. Teren o powierzchni ok 20 ha podlega ochronie jako obszar Natura 2000. Obszar porasta mozaika siedlisk muraw kserotermicznych i napiaskowych oraz suchych borów sosnowych. W centralnej części znajduje się wzgórze i zarazem znany punkt widokowy „Stettiner Berg” (42 m n.p.m.), z którego można podziwiać piękny widok na dolinę rzeki Odry.  Zwiedzanie terenu może odbywać się po wyznaczonej ścieżce z kamiennymi schodami prowadzącymi na ww. punkt widokowy. Wejście na ścieżkę znajduje się na wprost przystanku autobusowego, obok posesji przy ulicy Obere Dorfstraße nr 65.

Już obok schodów rosną kępy jednej z ciekawszych roślin ciepłolubnych, a mianowicie – goździka piaskowego (Dianthus arenarius). Pozostałe gatunki roślin kserotermicznych, które można wypatrzeć ze ścieżki to m.in.:  pajęcznica gałęzista (Anthericum ramosum), przetacznik kłosowy (Veronica spicata), sparceta siewna (Onobrychis viciifolia), koniczyna pagórkowa (Trifolium montanum),  wiązówka bulwkowa (Filipendula vulgaris), krwiściąg mniejszy (Sanguisorba minor), macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum), goździk kartuzek  (Dianthus carthusianorum), wilżyna rozłogowa (Ononis repens), tymotka Boehmera (Phleum phleoides):

Nieopodal wejścia na wzgórze (pomiędzy posesjami przy ulicy Obere Dorfstraße nr 61 i 63) znajduje się niestrzeżony parking dla pojazdów.

“Müllerberge” w gminach Hohenfelde i Kunow. Obszar od 1997 r., dzięki zaangażowaniu lokalnych miłośników przyrody, podlega ochronie prawnej jako rezerwat przyrody (61 ha) i obszar Natura 2000 (59 ha). Dawniej wykorzystywany był regularnie przez użytkowników quadów i motocrossów.

Ten obszar, na powierzchni ponad 13 ha, także porasta mozaika siedlisk muraw kserotermicznych i napiaskowych z licznymi rzadkimi, chronionymi  a także pospolitymi gatunkami roślin ciepłolubnych – m.in. widocznymi na poniższych zdjęciach: dzwonkiem syberyjskim (Campanula sibirica), pajęcznicą liliowatą (Anthericum liliago), ostnicą włosowatą (Stipa capillata), zarazą przytuliową (Orobanche caryophyllacea), drakwią gołębią (Scabiosa columbaria), pszeńcem różowym (Melampyrum arvense) i czyśćcem prostym (Stachys recta):

Zwiedzanie terenu może odbywać się wyłącznie po wyznaczonych ścieżkach, których początek rozpoczyna się m.in. w miejscowości Kunow (tam też najlepiej zaparkować samochód).

W ramach projektu INT162 murawy kserotermiczne były koszone i oczyszczane z krzewów. Niestety, z uwagi na siłę ekspansji ciemiężyka białokwiatowego (Vincetoxicum hirundinaria) oraz kosztochłonność zabiegów, odstąpiono od zaplanowanego karczowania tej rośliny.

Projekt “Ochrona muraw kserotermicznych w polsko-niemieckim obszarze przygranicznym” finansowany jest z Programu Współpracy INTERREG V A Meklemburgia-Pomorze Przednie / Brandenburgia / Polska w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Projekt realizowany jest także przy wsparciu finansowym Baltic See Conservation Fundation.

Diesmal empfehlen wir im Rahmen der Besichtigung der Trockenrasen im territorialen Bereich des Kooperationsprogramms Interreg V A Mecklenburg-Vorpommern/ Brandenburg / Polen – die Besichtigung von zwei Gebieten in der Uckermark, in Brandenburg. Es sind „Stettiner Berge” sowie „Müllerberge”, wo im Rahmen des Projekts „Schutz der Trockenrasen im deutsch-polnischen Grenzgebiet” der Landschaftspflegeverband Uckermark-Schorfheide e.V. (LPV) Schutzmaßnahmen umsetzt, die auf der Mahd und der Entbuschung beruhen.

“Stettiner Berge” in der Gemeinde Mescherin. Das ca. 20 ha große Gebiet, das als FFH-Gebiet (Natura 2000) geschützt wird. Das Gebiet ist von einem Mosaik aus Trockenrasen und Sandrasen aus trockenen Kiefernwäldern bewachsen. Im zentralen Teil des Gebietes befindet sich eine Anhöhe und gleichzeitig ein bekannter Aussichtspunkt, der “Stettiner Berg” (42 m über NN), von dem man einen schönen Blick auf das Odertal genießen kann.  Das Gebiet kann auf einem markierten Weg mit Steinstufen erkundet werden, der zu dem oben erwähnten Aussichtspunkt führt. Der Eingang zum Weg befindet sich gegenüber der Bushaltestelle, direkt neben dem Grundstück in der Oberen Dorfstraße Nr. 65.

Bereits neben der Treffe wachsen büschelweise die zu den interessantesten wärmebedürftigen Pflanzen gehörenden Sandnelken (Dianthus arenarius). Zu den sonstigen, zu Trockenrasen gehörenden Pflanzen, die von dem Pfad zu sehen sind, gehören u.a.: Rispige Graslilie (Anthericum ramosum), Ähriger Ehrenpreis (Veronica spicata), Saat-Esparsette (Onobrychis viciifolia), Berg-Klee (Trifolium montanum), Kleines Mädesüß (Filipendula vulgaris), Kleiner Wiesenknopf (Sanguisorba minor), Sand-Thymian (Thymus serpyllum), Kartäusernelke  (Dianthus carthusianorum), Kriechende Hauhechel (Ononis repens), Steppen-Lieschgras (Phleum phleoides):

In der Nähe des Zugangs zum Hügel (zwischen den Grundstücken in der Oberen Dorfstraße Nr. 61 und 63) befindet sich ein unbewachter Parkplatz für Fahrzeuge.

“Müllerberge” in den Gemeinden Hohenfelde i Kunow. Dank dem Einsatz der örtlichen Naturliebhaber steht dieses Gebiet seit 1997 als Naturschutzgebiet (61 ha) und als FFH-Gebiet Natura 2000 (59 ha) unter Schutz. Früher wurde das Gebiet regelmäßig von Quad- und Motocross-Fahrern genutzt.

Dieses Gebiet wird auf der Fläche von über 13 ha auch mit einem Mosaik von Lebensräumen der Trockenrasen und Sandrasen mit zahlreichen seltenen, geschützten, aber auch mit häufig vorkommenden wärmebedürftigen Pflanzen bewachsen – u.a. mit den auf nachstehenden Fotos abgebildeten: Steppen-Glockenblume (Campanula sibirica), Traubige Graslilie (Anthericum liliago), Haar-Pfriemengras (Stipa capillata), Nelkensommerwurz (Orobanche caryophyllacea), Tauben-Skabiose (Scabiosa columbaria), Acker-Wachtelweizen (Melampyrum arvense) und Aufrechter Ziest (Stachys recta):

Das Gebiet kann nur auf ausgewiesenen Wegen besichtigt werden, die u. a. im Dorf Kunow beginnen (dort sollte man auch sein Auto parken).

Im Rahmen des Projekts INT162 wurden die Trockenrasen gemäht und entbuscht. Aufgrund der starken Ausbreitung der Weißen Schwalbenwurz (Vincetoxicum hirundinaria) und der Kostenintensität der Behandlungen wurde die geplante Beseitigung dieser Pflanze leider aufgegeben.

Das Projekt „Schutz der Trockenrasen im deutsch-polnischen Grenzgebiet” wird im Rahmen des Programms Interreg V A Mecklenburg-Vorpommern / Brandenburg / Polen durch die Europäische Union aus Mitteln des Fonds für Regionale Entwicklung (EFRE) kofinanziert.  Das Projekt wird auch mit finanzieller Unterstützung der Baltic See Conservation Foundation durchgeführt.