Tym razem, dla wszystkich osób spragnionych wypraw terenowych przedstawiamy opis najciekawszych ogólnodostępnych miejsc z murawami kserotermicznymi, w zasięgu terytorialnym Programu Interreg V A, zlokalizowanych w gminie Chojna, woj. zachodniopomorskim. Cały obszar z opisywanymi płatami muraw znajduje się pomiędzy miejscowościami Krajnik Dolny i Raduń.

Zaczynamy od płatu murawy ujętego w projekcie pn. „Ochrona muraw kserotermicznych w polsko-niemieckim obszarze przygranicznym”, tj. w parku „Dolina Miłości”. Zabytkowy obiekt założony został w latach 50. XIX w. przez francuską rodzinę Humbert, poza obrębem zespołu pałacowo-parkowego domeny rycerskiej w Krajniku Górnym, na terenie ukształtowanym faliście, pociętym głębokimi jarami. Zbocza wzniesień przecięte są licznymi alejkami. „Dolina Miłości” z założenia była parkiem naturalistycznym, krajobrazowym, w którym w różnych fazach jego rozwoju pojawiały się wątki romantyczne bądź o charakterze ludowym. Elementami kompozycyjnymi parku są: punkty widokowe Baszta, Wzgórze Parasola, Wzgórze Pamięci, Wzgórze Ruin, Wzgórze Uciech, liczne głazy okolicznościowe z wypisanymi datami i nazwiskami członków rodziny von Humbert, a także wybitnych osobowości kultury niemieckiej oraz dwie rzeźby ogrodowe (w dolinie) „Adam” i „Ewa” usytuowane pośrodku stawów.

Płat murawy zajmuje powierzchnię 0,34 ha i niestety na skutek sukcesji naturalnej jeszcze w zeszłym roku był zarośnięty krzewami  i robinią akacjową w ponad 75%. Na skutek przeprowadzonych zabiegów ochronnych (koszenia i usuwania zarośli) siedlisko będzie się stopniowo regenerować. Murawa jest dobrze widoczna z tras czerwonego i niebieskiego szlaku pieszego i to zarówno od dolnej strony skarpy (przy wiacie – „Starej Leśniczówce”) jak i z samej góry. Wejście na oba szlaki rozpoczyna się od strony miejscowości Zatoń Dolna. Wśród typowej roślinności kserotermicznej najbardziej widoczne na murawie są: pajęcznica gałęzista Anthericum ramosum, tymotka Boehmera Phleum phleoides, kłosownica pierzasta Brachypodium pinnatum i fiołek kosmaty Viola hirta. Jedną z największych ciekawostek florystycznych terenu jest ostrołódka kosmata Oxytropis pilos. Ponadto, typowa roślinność kserotermiczna rozrasta się w parku wzdłuż wąskich pasów przy punktach widokowych: Wzgórzu Baszta i Wzgórzu Pamięci.

Galeria obszaru:

Kolejnym miejscem wartym odwiedzenia są „Skarpy w Zatoni” – użytek ekologiczny ustanowiony w 2013 roku w celu zachowania bogatych gatunkowo płatów muraw kserotermicznych i zarośli ciepłolubnych na pagórkach o wysokich walorach krajobrazowych. Teren użytku zajmuje około 16,50 ha. Niestety do obszaru prowadzą wyłącznie piesze drogi polne, po sporych stromiznach. Dla tych, których trasa odstraszy pozostanie zatrzymanie się przy drodze asfaltowej z punktem widokowym i podziwianie pięknego krajobrazu z cennym siedliskiem w tle licznych pagórków (dochodzących wysokością nawet do 100 m n.p.m.) oraz doliny Odry.

Galeria obszaru:

Na koniec pozostaje rezerwat przyrody „Słoneczne Wzgórza” – uznany w 2013 r. dla zachowania mozaiki płatów muraw kserotermicznych, zarośli kserotermicznych i bogatych lasów liściastych wraz z ich cenną florą i fauną oraz walorów krajobrazowych wzgórz morenowych i przyległego zbocza doliny Odry między miejscowościami Raduń i Zatoń Dolna. Płaty muraw są mozaikowo rozmieszczone na terenie całego rezerwatu, tj. powierzchni ponad 19,50 ha. Udostępniony do zwiedzania jest tylko jeden płat murawy – prowadzi do niego ścieżka edukacyjna z punktem widokowym, poprzez murawę kserotermiczną na szczyt wzgórza poklasztornego w okolicy miejscowości Raduń! Do zbocza prowadzi ścieżka zaopatrzona w małą infrastrukturę turystyczną. Najcenniejszą roślinnością kserotermiczną rezerwatu są: ostnica powabna Stipa pulcherrima. pajęcznica liliowata Anthericum liliago, turzyca delikatna Carex supina, turzyca niska Carex humilis, ostrołódka kosmata Oxytropis pilosa, aster ożota Aster linosyris, dzwonek syberysjki Campanula sibirica i dzwonek boloński Campanula bononiensis.

Galeria obszaru:

Lokalizacja obszarów:

Projekt Ochrona muraw kserotermicznych w polsko-niemieckim obszarze przygranicznym finansowany jest z Programu Współpracy INTERREG V A Meklemburgia-Pomorze Przednie / Brandenburgia / Polska w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR).

Diesmal präsentieren wir für alle, die sich für Expeditionen begeistern, eine Beschreibung der interessantesten Standorte mit Trockenrasen, die sich im Geltungsbereich des Programms Interreg V A in der Gemeinde Chojna, Woiwodschaft Zachodniopomorskie, befinden.

Das gesamte Gebiet mit den beschriebenen Flächen befindet sich zwischen den Ortschaften Krajnik Dolny und Raduń.

Wir beginnen mit einer Trockenrasenfläche, die zum Projekt „Schutz der Trockenrasen im deutsch-polnischen Grenzgebiet” gehört, d.h. im Park „Tal der Liebe”. Das historische Objekt wurde in den 1850er Jahren von der französischen Familie Humbert außerhalb des Schloss- und Parkkomplexes der Ritterdomäne in Krajnik Górny, in einem hügeligen, von tiefen Schluchten durchzogenen Gelände, angelegt. Die Hänge der Hügel sind von zahlreichen Pfaden durchzogen. „Das Tal der Liebe” war ursprünglich ein naturalistischer Landschaftspark, in dem in verschiedenen Entwicklungsstadien romantische oder volkstümliche Motive erschienen. Die Kompositionselemente des Parks sind: Aussichtspunkte Bastei, Schirm-Hügel, Gedächtnis-Hügel, Ruinen-Hügel, Hügel der Freude, zahlreiche Findlinge mit eingravierten Daten und Namen der Mitglieder der Familie von Humbert sowie prominenter Persönlichkeiten der deutschen Kultur und zwei Gartenskulpturen (im Tal) „Adam” und „Eva”, die in der Mitte der Teiche stehen.

Die Trockenrasenfläche ist 0,34 ha groß und leider im letzten Jahr aufgrund der natürlichen Sukzession zu über 75 % von Sträuchern und Robinie überwuchert. Durch Schutzmaßnahmen ( Mahd und Entbuschung) wird sich der Lebensraum allmählich regenerieren. Die Trockenrasenfläche ist von der roten und blauen Wanderroute aus gut zu sehen, sowohl vom unteren Ende des Hanges (an der Überdachung der „Alten Försterei”) als auch von ganz oben. Beide Routen beginnen seitens der Ortschaft Zatoń Dolna. Unter der typischen Trockenrasen-Vegetationen sind die Pflanzen: Rispige Graslilie Anthericum ramosum, Steppen-Lieschgras Phleum phleoides, Fieder-Zwenke Brachypodium pinnatum und Raues Veilchen Viola hirta. Eine der größten floristischen Raritäten der Gegend ist der Zottige Spitzkiel Oxytropis pilos. Darüber hinaus wachsen die Trockenrasen im Park entlang schmaler Streifen an Aussichtspunkten: Bastei-Hügel und Gedächtnis-Hügel.

Galerie des Gebiets:

Ein weiterer sehenswerter Ort sind die „Steilhänge bei Zatoń” – eine ökologische Nutzfläche, die 2013 eingerichtet wurde, um artenreiche Flächen von Trockenrasen und wärmebedürftigen Pflanzen auf Hügeln mit hohem Landschaftswert zu erhalten. Die Nutzungsfläche beträgt ca. 16,50 ha. Leider ist das Gebiet nur über steile Landwege erreichbar. Für diejenigen, die sich von der Strecke abschrecken lassen, besteht die Möglichkeit, an einer asphaltierten Straße mit einem Aussichtspunkt anzuhalten und die schöne Landschaft mit einem wertvollen Lebensraum vor dem Hintergrund zahlreicher Hügel (bis zu 100 m Höhe) und dem Odertal zu bewundern.

Galerie des Gebiets:

Zum Schluss gibt es noch das Naturschutzgebiet „Sonnige Hügel” – ausgewiesen im Jahre 2013 zwecks Erhaltung eines Mosaiks von Trockenrasen, wärmebedürftigen Pflanzen und reichhaltigen Laubwäldern mit ihrer wertvollen Flora und Fauna sowie der landschaftlichen Vorzüge der Moränenhügel und des angrenzenden Hangs des Odertals zwischen den Ortschaften Raduń und Zatoń Dolna. Die Trockenrasenflächen sind mosaikförmig in dem ganzen Schutzgebiet, d.h. auf über 19,50 ha verteilt. Für die Besichtigung ist nur eine Trockenrasenfläche zugänglich, die über einen Lehrpfad mit Aussichtspunkt erreichbar ist, der durch die Trockenrasenfläche auf den Hügel der ehemaligen Klosteranlage bei Raduń führt! Zum Hang führt ein Pfad, der mit kleiner touristischer Infrastruktur ausgestattet ist. Die wertvollsten Pflanzen der Trockenrasen im Naturschutzgebiet sind: Pracht-Federgras Stipa pulcherrima,. Traubige Graslilie Anthericum liliago, Niedrige Segge Carex supina, Erdsegge Carex humilis, Zottiger Spitzkiel  Oxytropis pilosa, Gold-Aster Aster linosyris, Steppen-Glockenblume Campanula sibirica, Bologneser Glockenblume Campanula bononiensis, Weiße Waldvöglein Cephalanthera damasconium.

Galerie des Gebiets:

Das Projekt „Schutz der Trockenrasen im deutsch-polnischen Grenzgebiet” wird im Rahmen des Programms Interreg V A Mecklenburg-Vorpommern / Brandenburg / Polen durch die Europäische Union aus Mitteln des Fonds für Regionale Entwicklung (EFRE) kofinanziert.