Komisja ds. Ochrony Gatunków Państwowej Rady Ochrony Przyrody zaopiniowała negatywnie projekt dokumentu pt.: „Krajowy plan działania dotyczący zarządzania populacją dzików w ramach prewencji, kontroli i zwalczania afrykańskiego pomoru świń (ASF)”, w oparciu o zapisy rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2023/594.
Głównym założeniem ww. projektu jest przeprowadzenie do 2025 r. maksymalnej redukcji dzików na terenie całej Polski. Polowania na dziki miałby odbywać się w formie polowań zbiorowych w okresie od 1 października do 31 stycznia, polowań indywidualnych, w tym nocnych przy użyciu celowniczych urządzeń termo i noktowizyjnych przez cały rok.
Dodatkowo od 15 sierpnia do 31 stycznia dopuszczalne ma być wykonywanie polowania indywidualnego na dziki w dzień, z psem lub psami albo przy udziale jednego naganiacza lub jednego podkładacza z psem. Odstrzały będą prowadzone bez jakichkolwiek limitów, będą im podlegały wszystkie dziki bez względu na ich płeć i wiek, i będą prowadzone tak długo, jak „trwać będzie obecność dzików w obwodzie łowieckim”.
Takie metody prowadzenia odstrzałów, czas trwania, zasięg terytorialny oraz intensywność będą miały ogromny wpływ nie tylko na populację dzików, lecz także na wiele innych gatunków i wszystkie inne elementy ekosystemu. Co gorsza, w planie brak jest jakichkolwiek analiz tego oddziaływania, podobnie jak nie pokuszono się nawet o ocenę skuteczności odstrzałów w ograniczeniu rozprzestrzeniania się ASF, a tym samym nie przeanalizowano czy takie drastyczne działania są w ogóle skuteczne w walce z ASF!
Projekt planu działania dotyczący zarządzania populacją dzików posługuje się także nieprawdziwymi sformułowaniami – zgodnie z art. 56 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2023/594 wszystkie państwa członkowskie UE mają obowiązek ustanowienia krajowego planu działania obejmującego populację dzików na swoim terytorium w celu uniknięcia rozprzestrzeniania się afrykańskiego pomoru świń w UE. Plany takie mogą, ale tylko w razie potrzeby, zawierać działania w celu zmniejszenia populacji dzików, natomiast w omawianym planie napisano, że wszystkie państwa członkowskie UE mają obowiązek ustanowienia krajowego planu działania obejmującego zmniejszanie populacji dzików na swoim terytorium.
Główne zastrzeżenia i wątpliwości Państwowej Rady Ochrony Przyrody odnoszą się do:
- Wysokie koszty redukcji populacji dzików,
- Brak oceny stanu aktualnego,
- Brak oceny skuteczności działań prowadzonych w przeszłości,
- Niejasne cele Planu,
- Brak odniesienia do realizowany obecnie programów walki z ASF,
- Czynnik ludzki w rozprzestrzenianiu ASF,
- Analiza przestrzenna rozmieszczenia przypadków ASF u dzików,
- Zasadność odstrzału dzików w lasach,
- Bariery w rozprzestrzenianiu się wirusa,
- Wpływ Planu w na możliwość wytworzenia się u dzików naturalnych mechanizmów obronnych przeciwko ASF,
- Skutki społeczne i wpływ na bezpieczeństwo ludzi,
- Wpływ na ochronę gatunków i siedlisk na obszarach Natura 2000,
- Niezgodność planu z prawodawstwem unijnym,
- Ocena oddziaływania planu na inne elementy środowiska,
- Bioasekuracja myśliwych,
- Wykorzystanie niewiarygodnych danych i metod,
- Ignorowanie istniejącej wiedzy naukowej,
- Nieuzasadnione uogólnienia,
- Wątpliwy algorytm pośredniego obliczania wiosennej populacji i zagęszczenia dzików.
Pełny tekst opinii KOG PROP do pobrania TUTAJ