Cele projektu:
Problem obcych gatunków inwazyjnych jest obecnie jednym z największych zagrożeń dla rodzimych biotopów. Pomimo próby wprowadzania rozwiązań systemowych, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym, wciąż brak jest skutecznych metod wielkoskalowej eradykacji i kontroli wielu obcych gatunków inwazyjnych, w tym ssaków drapieżnych – norki amerykańskiej, jenota i szopa pracza – szczególnie dotkliwych dla autochtonicznej fauny w Polsce. Doświadczenie w zarządzaniu i kontroli zdziczałej populacji norki amerykańskiej na Islandii, w oparciu o skoordynowane, ogólnokrajowe rozwiązania systemowe i wieloletnie działania, są przykładem najlepszych praktyk w tej dziedzinie. Istotne jest zbadanie możliwości implementowania rozwiązań islandzkich w Polsce, głównie w zakresie stosowania odłowu norek w rutynowej działalności łowieckiej. Wzajemna wymiana wiedzy, doświadczeń, technologii i najlepszych praktyk pomoże partnerom z obu krajów w promocji i praktycznym wykorzystaniu osiągnięć nauki w praktyce ochrony przyrody. Projekt wypełnia założenia obszaru tematycznego „Wzrost odporności rodzimych ekosystemów na presję inwazyjnych gatunków obcych” oraz „Wzrost świadomości społecznej nt. różnorodności biologicznej oraz edukacja w tej dziedzinie w powiązaniu ze zmianami klimatycznymi i ekonomiczną wartością ekosystemów”. Realizacja projektu przyczyni się do wypracowania rozwiązań pożądanych z punktu widzenia nowego prawa UE i zmienionego prawa krajowego w zakresie gatunków inwazyjnych.
- Dwustronne zapoznanie się partnerów z wiedzą i doświadczeniem w obszarze zasad zarządzania ochroną przyrody, rolą organizacji pozarządowych oraz instytucji naukowych i edukacyjnych w ochronie przyrody, a także najlepszych praktykach edukowania i informowania o prowadzonej przez nie działalności.
- Wymiana wiedzy i doświadczeń w ramach zadań realizowanych przez partnerów z Polski i Islandii w zakresie przeciwdziałania zagrożeniu dla rodzimych ekosystemów ze strony obcych gatunków inwazyjnych (głównie ssaków drapieżnych) oraz podnoszenia świadomości społecznej i edukacji nt. różnorodności biologicznej.
- Wypracowanie, w oparciu o know-how partnera islandzkiego, modelu skutecznej kontroli populacji obcych i inwazyjnych ssaków drapieżnych w Polsce (na przykładzie norki amerykańskiej).
- Wspólne działania na rzecz edukowania uczniów i studentów w zakresie inwazji biologicznych w obu krajach.
Działania:
- Wizyta studyjna w West-Iceland Nature Research Centre.
- Określenie zróżnicowania genetycznego wolno żyjącej populacji norki amerykańskiej w Polsce i na Islandii.
- Seminarium poświęcone naukowym podstawom przeciwdziałania negatywnym skutkom inwazji biologicznych i możliwości wykorzystania doświadczeń islandzkich w eradykacji obcych gatunków inwazyjnych w Polsce.
- Monografia poświęcona polskim i islandzkim doświadczeniom i najlepszym przykładom przeciwdziałania obcym gatunkom inwazyjnym.
- Wykłady dotyczące doświadczeń w biologii konserwatorskiej na Islandii i w Polsce.
- MMiędzynarodowa konferencja pn. „Nauka w służbie przyrody – genetyka konserwatorska przeciwdziałanie inwazjom biologicznym”.
Materiał konferencyjny:
Efekty:
Rezultatem projektu będzie nawiązanie trwałej współpracy między partnerami, nabycie wiedzy i praktycznych umiejętności w zakresie kontroli i usuwaniem obcych gatunków inwazyjnych na Islandii i opracowanie zasad transponowania najlepszych praktyk na grunt polski, jak również podniesienie wiedzy w tym zakresie wśród uczniów szkół średnich studentów zaproszonych do współpracy w ramach projektu i społeczności akademickiej. Bezpośrednimi odbiorcami projektu będą praktycy ochrony przyrody, naukowcy oraz uczniowie i studenci. Wskaźnikiem realizacji celów będzie opublikowanie artykułów promujących najlepsze rozwiązania stosowane w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom rozprzestrzenienia obcych gatunków inwazyjnych.
Partnerzy projektu:
Projekt realizowany przez Federację Zielonych „GAJA” w partnerstwie z West-Iceland Nature Research Centre
oraz we współpracy z:
Polskim Towarzystwem Genetyki Konserwatorskiej LUTREOLA,
Zachodniopomorskim Uniwersytetem Technologicznym w Szczecinie
Uniwersytetem Przyrodniczym we Wrocławiu.
Zespół realizujący projekt:
- dr inż. Jakub Skorupski, Federacja Zielonych „GAJA”, Polskie Towarzystwo Genetyki Konserwatorskiej LUTREOLA, kierownik projektu;
- dr inż. Remigiusz Panicz, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, wykonawca;
- dr inż. Sławomir Keszka, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, wykonawca;
- dr Magdalena Szenejko, Uniwersytet Szczeciński, wykonawca;
- mgr inż. Marek Budniak, Uniwersytet Szczeciński, Fundacja AQUARIUS, wykonawca;
- dr hab. inż. Przemysław Śmietana, prof. US, Uniwersytet Szczeciński, wykonawca;
- dr hab. inż. Katarzyna Wojdak-Maksymiec, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, wykonawca;
- dr hab. inż. Arkadiusz Terman, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, wykonawca.
Budżet i finansowanie:
Projekt finansowany ze środków:
Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG)
oraz