Opis projektu:
Trwający od ponad 25 lat monitoring populacji ptactwa wodnego w ujściu Odry, obejmujący trzy kompleksowe badania w okresie jesienno-zimowym od 2001 r., przyniósł wymierne rezultaty, takie jak dane niezbędne do utworzenia 8 obszarów Natura 2000. Monitoring dostarczył wiedzy na temat dynamiki migrującego i zimującego ptactwa wodnego w polskiej części ujścia Odry, podkreślając kwestie związane z konfliktami pomiędzy ochroną przyrody a rozwojem gospodarczym. Wyzwanie polega na ukazaniu znaczenia ciągłego, regularnego monitorowania wzorców migracji, zimowania i rozmnażania populacji ptactwa wodnego w powiązaniu z ciągłą działalnością człowieka na wspólnym terytorium. Podkreśla także potrzebę przeglądu i aktualizacji planów ochrony obszarów Natura 2000 w oparciu o rzetelną i aktualną wiedzę. Zamierzeniem jest przedstawienie ujednoliconego modelu monitorowania mającego zastosowanie do całego ujścia Odry, mającego charakter informacyjny dla wszystkich zainteresowanych stron i dostępny dla szerokiego grona odbiorców.
Działania:
Monitoring ornitologiczny
12 liczeń ptaków (minimum jedno miesięcznie), w tym 3-5 liczeń z wykorzystaniem łodzi wodnych w okresie od listopada 2024 r. do października 2025 r. Zostaną również skontrolowane kolonie czapli siwych i kormoranów. Liczenia będą przeprowadzane przez 3 doświadczonych pracowników terenowych i 5 wolontariuszy, którzy będą działać pod nadzorem ornitologów.
Gromadzenie dostępnych danych literaturowych na temat warunków naturalnych regionu
Działanie obejmuje gromadzenie dostępnych danych literaturowych na temat awifauny docelowego obszaru Natura 2000 i warunków siedliskowych regionu, które determinują istnienie populacji ptactwa wodnego (zoologiczne, botaniczne, hydrologiczne, geologiczne, rozwój przestrzenny, infrastrukturalne, łączność ekologiczna)
Analiza danych z monitoringu i literatury
Zebrane dane zostaną dogłębnie przeanalizowane, zarówno statystycznie, jak i ekologicznie, w celu określenia aktualnego stanu populacji chronionych awifauny w regionie oraz zidentyfikowania trendów w ich liczebności i zasięgu. Wyniki zostaną wykorzystane do prognozowania średnio- i długoterminowych zmian w stanie tych populacji. Szczególny nacisk zostanie położony na gatunki wskazane w art. 4 dyrektywy 2009/147IEC oraz gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy 92/143IEWG oraz ocenę znaczenia obszaru dla tych gatunków. Zostaną również zidentyfikowane zagrożenia, naciski i działania mające wpływ na ten obszar. Działania podejmowane przez koordynatora projektu i eksperta ds. dzikiej przyrody.
Formułowanie zaleceń konserwatorskich, opracowanie ujednoliconego systemu monitoringu ornitologicznego i opracowanie propozycji rewizji projektu planu zadań konserwatorskich
Na podstawie wyników analizy monitoringu i danych literaturowych zostaną sformułowane zalecenia ochronne dla populacji ptaków na obszarze Natura 2000, wraz ze znormalizowanym systemem monitoringu ornitologicznego, a także opracowane zostaną propozycje rewizji projektu planu zadań ochronnych.
Opracowanie monografii obszaru Natura 2000 Zalew Kamieński i Rzeka Dziwna (PLB320011)
Zaproponowany zostanie format opisowy dla obszaru Zalewu Kamieńskiego, części polskiego odcinka estuarium Odry. Będzie on ilustrował kluczową rolę monitoringu ptaków dla ochrony tego obszaru i praktyczne korzyści, jakie może on przynieść, w tym zwiększenie częstotliwości monitoringu i uwzględnienie sezonu lęgowego.
Upowszechnianie wyników projektu
Działania upowszechniające wyniki projektu będą koncentrować się na wielu kanałach, aby skutecznie dotrzeć zarówno do specjalistów, jak i ogółu społeczeństwa. Podstawowym narzędziem będzie główna strona internetowa wnioskodawcy, uzupełniona o stronę internetową partnera.
Czas realizacji: 01.10.2024 – 30.09.2026
Budżet: 39 999,81 euro w całości finansowany ze środków European Green Belt BESTbelt
Partnerzy projektu:
Partner wiodący: Federacja Zielonych „GAJA”
Partner stowarzyszony: Zachodniopomorskie Towarzystwo Przyrodnicze
